Sinds deze week heb ik het gevoel dat het schooljaar ècht is begonnen. Alles loopt, de opstart perikelen zijn achter de rug en de eerste toetsen komen er aan. Begrijpelijk dat dit laatste van invloed is op de houding van leerlingen. Plotseling worden er in Havo 4 bijvoorbeeld vragen gesteld over hoe en of een bepaald onderwerp op het examen terugkomt. Een terechte vraag. Toch is het voor mij dan juist een reden om vertrouwen te creëren door te benadrukken dat kleine stappen nemen essentieel is. Kleine stappen waar jij als ouder een belangrijke rol in kan spelen.
Doel in het hier en nu
Kleine stappen zorgen ervoor dat als je kind daarin volhardt, hij/zij elk stapje automatisch iets dichter bij het einddoel zal komen. Te ver vooruit kijken, zoals in de vorige alinea naar een eindexamen over bijna 2 jaar, zorgt als je niet oppast voor onrust die afleidt van het einddoel. Als hij/zij het doel meer in het hier en nu stelt om zich op dit moment maximaal in te zetten en met zoveel mogelijk plezier naar school te gaan, dan wordt de weg naar het eindexamen ineens een stuk beter behapbaar. Een doel stellen wat dichterbij zichtbaar en daardoor bereikbaar voor je kind. Het geeft je kind meer plezier, rust en overzicht met het volgende doel in zicht. Dit kan een toets zijn maar ook het beheersen van lesstof in een bepaalde paragraaf. Dat geeft grip, in het hier en nu.
Kleine stappen en motivatie
Dat is voor jou als ouder een mooi moment om samen met je kind bewust bij stil te staan. Want hoe motiverend is het als jij nog even benadrukt dat je kind door zijn eigen inzet zover is gekomen, zijn doorzettingsvermogen en volharding. Een korte positieve opmerking, een schouderklopje of juist een in het oog springend moment van aandacht van jou kan iets moois in gang zetten bij je kind. Om de kracht te ontwikkelen in kleine stappen te denken kan je kind jouw hulp goed bij gebruiken. Je helpt hem/haar zo met vat krijgen op het leerproces, dat geeft vertrouwen. Zelfvertrouwen wat hem/haar de rest van het leven kan steunen.
Sturing en zelf doen
Maar wat is de rol van de docent en school dan? En wat is de balans tussen sturing en zelf doen van je kind? Terechte vragen, want uiteindelijk is school verantwoordelijk dat het hele examenprogramma op een kwalitatief goede en tijdige manier wordt behandeld. En daar heb je als ouder maar beperkt zicht op.
Elke school heeft de verplichting het PTA (Programma van toetsing en afsluiting) te publiceren. Daarin staat beschreven op welke manier de onderdelen uit het examenprogramma worden afgerond. Eigenlijk is het een soort spoorboekje van het laatste of de laatste 2 jaren van het voortgezet onderwijs. Met behulp van de site van school kan je het PTA samen met je kind doornemen en bespreken hoe hij/zij dit denkt te gaan aanpakken. Het PTA geeft mogelijkheden voor je kind om kleine stappen te nemen in leren. In het PTA staan namelijk de onderdelen beschreven die doorlopen moeten worden zodat je kind optimaal voorbereid wordt op het eindexamen. Het is aan de docent om je kind daarin sturing te geven of juist de ruimte te laten bepaalde onderdelen zelf te doen.